درمان آتروفی و خشکی واژن : یکی از مشکلات رایج اما ناشناخته در بانوان ابتلا به آتروفی واژن میباشد. در اکثر موارد به علت شایع بودن آن در زنان یائسه یا سنین بالا خانمها احتمال ابتلا به آن را نمیدهند. این مشکل میتواند با انواع علل ساده یا پیچیده همراه شود که در ادامه به طور مفصل درباره آن شرح داده شده است.
آتروفی واژن چیست
واژن لولهای است که از مدخل تا دهانه رحم کشیده شده و بافتی بسیار خون رسان دارد که به شدت در بهداشت فردی و زناشویی تاثیر گذار است. آتروفی واژن پدیدهای است که در اثر نازک شدن اپی تلیان واژن یا همان دیواره مخاطی واژن و کاهش کلاژن در این بافت رخ میدهد. همچنین ممکن است به دلیل التهاب واژن، کوچک شدن بافت دیوارههای واژن یا کاهش لغزندگی به دلیل کاهش میزان استروژن پیش بیاید. در کل منظور از آتروفی واژن تحلیل بافتهای واژن است، که منجر به کاهش سلامت دستگاه تناسلی می شود. این بافتهای تحلیل رفته به راحتی تحریک شده و دچار التهاب، سوزش، خارش و حتی عفونت میشوند. در پی این مشکل غدد ترشحی واژن نیز کم کار شده و خشکی واژن را به همراه میآورند.
خشکی واژن
این مشکل ممکن است بنا به دلایل مختلف برای یک خانم بوجود بیاید که نشانه بارزی برای بیماری آتروفی واژن میباشد. خشکی واژن میتواند شرایط بسیار ناخوشایندی را برای بیمار رقم بزند. همچنین در هر دورهای از زندگی میتواند تهدیدی برای سلامتی یک زن باشد. مشکل خشکی واژن میتواند با درد همراه باشد و بر کیفیت زندگی و رابطه زناشویی بسیار تاثیر گذار باشد. لذا باید به سرعت به پزشک متخصص مراجعه شود.
علت ایجاد خشکی واژن
این بیماری در چند دسته از زنان به دلایل مختلفی اتفاق میافتد:
- این معضل در زنان یائسه با حدود سنین ۴۵ به بالا بسیار شایع است. در این سنین سطح استروژنی از تخمدانها ترشح میشود به شدت کاهش مییابد و در نتیجه کارآیی تخمدانها به مشکل برمیخورد. این حادثه منجر به خشکی و آتروفی واژن میشود.
- گاهی در زنان شیرده هم این بیماری مشاهده میشود و آن به این علت است که در دوران شیردهی این زنان باز هم تولید استروژن با مشکل مواجه میشود و کاهش ترشح و در نتیجه خشکی واژن را در پی خواهد داشت. البته این مشکل پس از اتمام دوره شیردهی معمولا بر طرف خواهد شد.
- افرادی که به دلایل ابتلا به بیماریهای مختلف از داروهای سرکوب کننده تخمدان استفاده میکنند.
- زنانی که مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک پیشرفته میباشند. علت آن بهم ریختن تعادل در تولید هورمونهای زنانه است.
- زنانی که دچار تومور هیپوفیز یا بیماریهایی از جمله انواع سرطانها هستند و نیاز به شیمی درمانی و یا رادیو تراپی دارند.
- زنانی که مورد پیوند کلیه یا کبد داشته اند که نیاز به داروی سرکوب کننده خود ایمنی داشته است.
- افرادی که با بیماریهایی پیشرفتهای مثل کلاژن یا اسکولار دست و پنجه نرم میکنند که شامل مصرف سرکوب کننده سیستم ایمنی یا نیازمند درمانهای کورتون خواهند بود.
- زنانی که بدون تحریک پذیری کافی رابطه جنسی برقرار میکنند. در این شرایط بدون تحریک شدن مخاط در واژن به اندازه کافی ترشح نمیشود و بنابراین رابطه جنسی میتواند به بافت واژن صدمه بزند.
- استرس فراوان و برخی دیگر از مشکلات احساسی و روانی شامل اضطراب و افسردگی که موجب کاهش میل جنسی و سرد مزاجی میشوند نیز به طور طبیعی باعث خشکی واژن در حین مقاربت جنسی میشوند.
- از علل دیگر ابتلا به این بیماری میتوان به تکرر در گرفتن دوش واژینال، آلرژی و سرما خوردگی، برداشتن تخمدانها با جراحی، مصرف الکل و سیگار و آنتی هیستامین و … اشاره کرد.
- بی دقتی در رفع موهای زائد، استفاده تامپون در زمان قائدگی، پوشیدن لباسهای خیلی تنگ نیز میتواند از دلائل دیگر آن باشد.
علائم ایجاد آتروفی واژن
- سوزش
- خارش
- ناراحتی، درد و تحریک پذیری واژن
- کاهش میل جنسی
- ناراحتی و درد در هنگام رابطه جنسی
- نرسیدن به ارگاسم و تحریک نشدن
- تکرر ادرار
- عفونت مجاری ادراری
- خون ریزی در زمان برقراری رابطه جنسی
درمان برای آتروفی و خشکی واژن
برای رویارویی با این مشکل روشهای درمانی مختلفی وجود دارد و انتخاب آن به طور خاص و قطعی وظیفه پزشک معالج میباشد. این روشها در ماندگاری نیز با یک دیگر متفاوتند.
- لیزرمونالیزاتاچ: لیزر CO2 موجب رفع خشکی واژن میشود. لیزر درمانی با تابش اشعهی لیزر در بافت مورد نظر گرما ایجاد میکند و از این طریق به کلاژن سازی و تولید استروژن در واژن کمک مینماید. پس از لیزر درمانی، دیواره های واژن مجددا تغذیه و بازسازی میشود و بافت مخاطی ضخامت و استحکام کافی پیدا می کند.
- لوبریکانت: استفاده از کرمهای لوبریکانت به بهبود خشکی و ناراحتیهای ناحیه واژن کمک کند. اما نتیجهی آن لحظهای است. اغلب این کرمها برای کاهش درد در هنگام نزدیکی جنسی استفاده میشود.
- استروژن درمانی: در این روش داروی افزایش استروژن در واژن استفاده میشود. روشهای موضعی استفاده از استروژن در سطح واژن جذب کمتری نسبت به استروژن خوراکی دارد. این درمان روشهای مختلفی دارد:
- حلقهی estring: در این روش با قرار دادن یک حلقهی نرم و انعطاف پذیر داخل رحم که به طور مداوم حجم کمی استروژن آزاد میکند به از بین رفتن خشکی واژن کمک میشود. حلقهی مورد نظر باید هر سه هفته یکبار تعویض شود.
- کرمهای واژینال: این نوع کرمها باید به کمک روان کنندهها در داخل واژن قرار گیرد. کرمهای واژینال، تاثیر بسیاری در رفع این عارضه دارد.
- قرص استروژن واژینال: در این روش نیز قرص مورد نظر مانند روش قبل باید به کمک روان کنندهها در داخل واژن قرار گیرد.
درمان آتروفی یا خشکی واژن با لیزر
درمان با لیزر از جهات زیادی به دیگر درمانها برتری و ارجعیت دارد. در این روش نیازی به بیحسی برای انجام آن وجود ندارد. بیماران به سرعت بهبود یافته و بعد از چند روز قادرند رابطه جنسی برقرار کنند. لیزر از آنجایی که به عنوان یک تحریک کننده برای بافتهای واژن عمل میکند به تولید بیشتر کلاژن کمک کرده و مسبب تقویت بافت میشود. بعلاوه این روش برای بیماران سرطانی که قادر نیستند از روشهای معمول دیگر استفاده کنند به شدت کارامد است.
نحوه درمان آتروفی واژن به روش لیزر
پس از معاینه برای اطمینان از عدم وجود عفونت، پزشک پماد بی حسی را به دهانه واژن میزند. سپس پروب لیزر داخل واژن میشود و کل دیوار واژن را طی ۵ دقیق لیزر میکند. این روش درمان بافتها را تحریک به بازسازی سلامت میکند. نمونه برداریها شواهدی دال بر این بوده اند که این روش درمان باعث ایجاد بافتی سالمتر و قویتر در رحم و دیواره واژنخواهد شد. به طور کلی این فرایند به بازسازی بافتها بسیار کمک خواهد کرد. و بافتی جوان ایجاد خواهد شد.طول درمان این روش کاملا به تجویز پزشک معالج بستگی دارد.
اثرگذاری درمان خشکی واژن با روش لیزر
با تحقیقات انجام شده اینطور برمیآید که این روش درمانی در ۹۰% مواقع قطعی بوده و هیچ عارضهای در پی نخواهد داشت. این روش کمی تهاجمی است اما هیچ دردی را پس از درمان به بیمار تحمیل نخواهد کرد. او میتواند به سادگی پس از انجام جراحی به فعالیتهای ساده و روزانه خود بازگردد.
عوارض درمان آتروفی واژن با لیزر
برخی ابتلا به خارش، قرمزی و تورم را پس از عمل گزارش دادهاند. اما این موارد بیش از دو سه روز دوام نداشته است. در حال حاضر هیج عارضه بلند مدت دیگری وجود ندارد.
هزینه درمان آتروفی واژن
از آنجا که روشهای متفاوتی برای از بین بردن این عارضه وجود دارد نمیتوان هزینهی مشخصی برای این عمل تعیین کرد. هزینهی رفع خشکی واژن تحت تاثیر عواملی مانند: روش تعیین شده توسط پزشک، دستمزد پزشک، تعداد جلسات درمان، هزینههای جانبی درمان و… است.
نکات قبل از درمان آتروفی واژن
- پیش از انجام درمان جهت جلوگیری از خونریزی از مصرف داروهای رقیق کنندهی خون خودداری کنید
- همچنین استفاده از روشهای مختلف اصلاح واژن برای جلوگیری از ایجاد حساسیت در موضع مورد نظر پیش از درمان ممنوع است
- توجه داشته باشید واژن خود را پیش از شروع درمان با آب و صابون به خوبی شستوشو دهید
- از رابطهی جنسی سه روز قبل و یک هفته پس از درمان بپرهیزید
- در صورتی که پزشک معالج آنتیبیوتیک و یا داروی دیگری برایتان تجویز کرد دقت داشته باشید که در زمان مقرر باید مصرف شود
- از پوشیدن لباس تنگ بپرهیزید
مزایای از بین بردن خشکی واژن
- افزایش رضایت از برقراری رابطه جنسی
- رفع خونریزی و دخولهای دردناک
- از بین رفتن بیمیلی جنسی بانوان
- درمان عفونتهای مزمن
- از بین رفتن سوزش و تکرر ادرار
- این درمان به دلیل افزایش کلاژن سازی سبب جوانسازی واژن نیز میگردد
