تزریق بوتاکس نام اختصاری سمی به نام بوتولیسم میباشد. بوتاکس نوعی پروتئین غنی شده میباشد که بطور طبیعی تولید میشود. این ماده از نوعی باکتری به نام کلوستریدیوم بوتولونیوم (Clostridium Botulinum) بدست میآید. با استفاده از مقادیر ناچیزی از این ماده میتوان به درمان پرداخت. بوتاکس بعد از تزریق در بقیه نقاط بدن منتشر نشده و جای نگرانی نیست. بوتاکس باعث میشود تا پالسهای عصبی به ناحیهی مورد نظر نرسند و همین سبب میشود شدن ماهیچهها محل تزریق بطور موقت ضعیف شوند و بدین صورت چروکهای پوستی را از بین میبرد و باعث جوانسازی پوست میشود . بوتاکس توسط FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) تایید شده است. این درمان بصورت غیر جراحی است با کمترین میزان تهاجم انجام میشود و همچنين معمولا نیازی به زمان ترمیم ندارد و از میزان رضایت بالایی برخوردار است.
محتوا
کاربرد بوتاکس
بوتاکس بیشتر برای کاربردهای آن در زمینه زیبایی شناخته شده است اما این ماده برای درمان هم کاربرد دارد.
از معروفترین کاربردهای بوتاکس میشود به موارد زیر اشاره کرد:
- خط عمودی بین ابرو ها
- رفع خطوط روی پیشانی
- پرش پلک
- کشیدن پوست گردن
- باز شدن صورت
- درمان اسپاسم ماهیچه های صورت یا سایر قسمت ها
- از بین بردن خط خنده
- چروک های روی بینی
- انقباض و تیک گردن
- چروک های زیر چانه
- رفع چین و چروک دور لب
- رفع میگرن
- درمان دندان قروچه
- چین و چروک دور چشم
- اصطلاح لبخند لثه ای
انواع چین و چروکهای پوست صورت:
چروکهای صورت بطورکلی دو نوع هستند:
- ديناميک: این نوع چروکها بر اثر حركات همیشگی عضلات صورت در طی سالها ايجاد میشوند.
- استاتيک: این نوع چروکها بر اثر كاهش خاصیت کششی پوست به دلایل متفاوتی ایجاد میشود.
بوتاکس و تاثیر آن در زیبایی صورت
بوتاکس از طریق مسدود کردن ایمپالسهای عصبی باعث کاهش حرکت عضلات می شود. با کاهش حرکات، سطح پوست به تدریج صاف شده و خطوط متوسط تا شدید شروع به ناپدید شدن میکنند. بوتاکس مي بايست به ماهيچه های دارای چين و چروك تزريق شود. پس از تزريق بوتاكس پروسهی مسدود شدن فرستنده های عصبی بين ۲ الی ۱۰ روز به طول میانجامد.
تزریق بوتاکس خطوط دور لب
سه خط مختلف در اطراف دهان بوجود میاید: خطوط لبخند، خطوط ماریونت و خطوط عمودی.
- خطوط لبخند: از کنارههای پایینی بینی شروع شده وتا گوشه دهان ادامه پیدا میکند. این خطوط در اثر شل شدن رباط ها در اطراف دهان ایجاد شده و باعث افتادگی پوست میشوند.
- خطوط ماریونت: چین و چروکهایی هستند که در گوشههای دهان ظاهر میشوند و موجب به سمت پایین متمایل شدن گوشههای دهان میشود. خطوط ماریونت معمولا به دلیل شکستن کلاژن پوست ظاهر میشود و باعث میشود گوشه ی دهان جمع شود.
- خطوط عمودی لب: بعنوان رایجترین چین و چروک در اطراف دهان شناخته میشود و بیشتر در اثر حرکات منظم لب ایجاد میشوند.
برای از بین بردن خطوط لب ملایم و متوسط (نه خیلی عمیق)، تزریق بوتاکس میتواند به رفع آنها کمک کند. این تزریقات باعث تنش ماهیچه ای در اطراف دهان ایجاد شود که یک تفاوت کوچک اما به طور کلی قابل توجه ایجاد کند.
تزریق بوتاکس چانه
بوتاکس میتواند با شل کردن عضلهی چانه، چین و چروکهای کوچک یا عمیقی که توسط این عضله به وجود آمده را از بین برده و ظاهر صافتری به چانه دهد.
بوتاکس فک
افرادی که دارای عضله جونده (ماهیچههای فک که در جویدن به کار گرفته میشوند) بزرگ هستند میتوانند با تزریق بوتاکس و بدون جراحی بهبود یابند. بسیاری از بیمارانی که چهرهای مربعی شکل دارند علاقمند اند که به چهرهای بیضی شکل دست یابند. با استفاده از بوتاکس سایز عضله جونده کاهش میابد و در گونه و فک خمیدگی ملایمی را ایجاد میشود. در این روش با اینکه ساختار استخوانی تغییر نمیکند، کاهش ضخامت ماهیچه به طرز قابل توجهی باعث زاویه سازی فک بیمار میشود.
تزریق بوتاکس پیشانی
چروک روی پیشانی با بالا رفتن سن و استفاده ی مکرر از ماهیچههایی که برای ایجاد حالات چهره استفاده میشوند در پوست ایجاد شده و حالت پیر و خسته ای به فرد میدهد. میتواند باعث ریلکس کردن این ماهیچهها شده و در نتیجه باعث میشود پوست نرمتر و با چین و چروکی کمتر شود. در پیشانی که معمولا خطوط افقی ظاهر میشوند، فواید تزریق بوتاکس از ارزش ویژهای برخوردار است. بوتاکس تنها باید برای درمان ماهیچههایی که باعث ایجاد چروک میشوند مورد استفاده قرار گیرند. وقتی که بوتاکس تزریق میشود ماهیچههایی که باعث ایجاد خطوط و چین و چروک روی پیشانی میشوند تا چند ماه توان فعالیت مثل گذشت را ندارند.
بوتاکس ابروها
اکثر فعالیت های عضلات صورت مانند لبخند زدن، خندیدن، اخم کردن و… میتوانند باعث ایجاد چین و چروک دائمی در ابروها شوند. چین و چروکهای موجود در ناحیه بین چشمها، به صورت قابل توجهی میتواند چهره یک فرد را همیشه عصبانی و ناراحت نشان دهد. بوتاکس در رفع چین و چروک متوسط و شدید بین ابروها بسیار تاثیرگذار است و بسیاری از افراد این روش درمان را به عنوان جایگزینی برای لیفت ابرو انتخاب میکنند. بین مردان نیز بوتاکس برای کاهش خطوط عمیق بین ابروها شایع و پرطرفدار است.
بوتاکس دور چشم
چین و چروکی های اطراف چشم بر اثر گرفتن حالات چهره مختلف و حرکات ماهیچههای صورت ایجاد میشوند. بوتاکس برای درمان این چین و چروکها بسیار مفید است و باعث تضعیف ماهیچههایی میشود که در لوچ و چین و چروک شدن ناحیههای اطراف چشم تاثیر میگذارند. بوتاکس چین و چروک دور چشم را کم میکند و گاهی کامل از بین میبرد. تزریق بوتاکس فقط روی عصبهای ماهیچهای کنار چشم تاثیر میگذارد و عصبهای حسی را تحت تاثیر قرار نمیدهد.
کاربرد درمانی بوتاکس
همانطور که در ابتدا اشاره شد بوتاکس در کنار کاربردهای زیبایی دارای کاربردهای درمانی هم میباشد که به اختصار شایع ترین آنها را معرفی میکنیم:
تزریق بوتاکس و درمان میگرن
طبق تحقیقات درمان میگرن با بوتاکس بسیار موثر شناخته شده است و این روش درمانی از طرف سازمان FDA مورد تایید قرار گرفته است. این که تاثیر بوتاکس به شکل باعث رفع سردرد میگرنی میشود هنوز بصورت قطعی مشخص نیست، اما طبق اطلاعات بهدست آمده در مطالعات صورت گرفته اینگونه بنظر میرسد که تزریق بوتاکس باعث میشود برخی از سیگنالهای عصبی عامل اصلی میگرن هستند مسدود شوند. بوتاکس یا همان سم بوتولینوم رقیق شده از انقباضهای عضلانی محرک میگرن جلوگیری میکند و با ممانعت از آزاد شدن مواد شیمیایی در سلولهای عضلانی و جلوگیری از انتقال پیام انقباض به فیبرهای عضلانی میگرن را درمان میکند.
تزریق بوتاکس و درمان تعریق
تعریق یکی از مکانیسمهای طبیعی بدن میباشد و کاملا طبیعی است، اما بعضی افراد دچار وضعیت هاییپرهیدروز یا تعریق بیش از حد میباشند. تعریق زیاد معمولا در نواحی مانند کف دستها، کف پاها و زیر بغل رخ میدهد. عرق کردن زیاد به معمولا میتواند باعث اختلال در انجام فعالیتهای روزانه فرد شود و باعث خجالت فرد در برابر دیگران میشود. در موارد بسیار وخیم امکان درمان تعریق بیشازحد با انجام عمل جراحی وجود دارد اما امروزه از روش تزریق بوتاکس استفاده میشود. با تزریق بوتاکس به نواحی مورد نظر مانند زیر بغل ، کف دست و پاها غدد تولید کننده عرق تضعیف میشوند. این روش کاملا ایمن و بیخطر است و اثر آن تا ۶ ماه ماندگاری دارند.
بوتاکس و درمان لبخند لثه ای
تزریق بوتاکس یک روش درمانی تاثیرگذار برای افرادی است که تمایل دارند ظاهر لبخند لثه ای آنها کاهش یابد یا رفع شود. با تزریق بوتاکس در لب بالایی طی یک فرایند سریع و آسان از بالا رفتن لب هنگام لبخند زدن جلوگیری میشود.
افراد واجد شرایط بوتاکس
بعد از سن بیست سالگی، لایههای زیرین پوست تولید کلاژن (ماده ای که باعث جوانی پوست میشود) را متوقف کرده همین امر سبب میشود چین و چروک در پوست ایجاد شود. صرفنظر از سبک زندگی سالم یا ناسالم و رعایت مسائل مربوط به بهداشت و سلامت پوست با بالا رفتن سن و یا قرار گرفتن زیاد زیر نور خورشید عاقبت چین و چروک و خطوط ریز در پوست بهوجود خواهند آمد که برای درمان آنها باید از روشهای تهاجیتر مانند بوتاکس استفاده کرد.
فرآیند درمان بوتاکس
با استفاده از یک سوزن بسیار باریک و ظریف، بوتاکس در محلهای مورد نظر درمان تزریق میشود. در حین تزریق ممکن است ابتدا احساس سوزش خفیفی مانند نیش حشره داشته باشید، اما برای اکثر افراد تزریق بوتاکس جز درمانهای بدون درد حساب میشود. دورههای درمانی بوتاکس معمولا بین ۳ تا ۴ ماه طول میکشد.
- مزایا انجام بوتاکس:
- تأثیر زیاد در جوان سازی صورت
- نتایج ماندگار دراز مدت
- درمان ارزان قیمت و مقرون به صرفه نسبت به جراحی
- بدون نیاز به جراحی
- بدون دورهی نقاهت و نیاز به زمان بهبودی
عوارض و خطرات بوتاکس
اگر تزریق بوتاکس بدرستی انجام نشود ممکن است عوارضی را ایجاد کند:
- ظاهر غیر طبیعی: با تزریق نامناسب یا شناخت ناکافی پزشک از آناتومی صورت ممکن است مقدار زیادی از مواد در نواحی مورد نظر یا ناحیه ی اشتباهی باعث کشیدگی بیش از حد عضلات شود و شکل طبیعی صورت را برهم بزند.
- افتادگی پلک: معمولا عملکرد پزشک، میزان دارو و نوع دارو میتواند باعث افتادگی پلک شود.:اما طبق حقیقات ۱% از افراد حتی بدون وجود اشکالی در سه مورد ذکر شده هم دچار این عارضه میشوند که علت آن فعلا مشخص نیست.
- آلرژی:بوتاکس هم مانند هر ماده تزریقی دیگری در بدن می تواند باعث واکنش الرژیک (حساسیتی) در شخص شود که معمولا با متورم شدن صورت آشکار میگردد.
- سردرد: سردرد به دلیل تزریق مایع زیر جلدی در سر رخ میدهد.
مراقبتهای پس از درمان بوتاکس
- بعد از تزریق بوتاکس خط خنده و خط اخم تا ۴ ساعت با اخم کردن و لبخند زدن مدوام ، جذب دارو توسط عضلات منطقه را افزایش دهید.
- از خم کردن سر و گردن تا ۲۴ ساعت بعد از تزریق خودداری کنید.
- تا ۴ ساعت از شستن ناحیه ی تزریق اجتناب کنید.
- تا ۷۲ ساعت از ماساژ دادن یا مالیدن کرم در محل تزریق بوتاکس خودداری کنید.
- اگر در حال مصرف داروهای آنتیبیوتیک هستید قبل از تزریق پزشک خود را مطلع کنید.
- ترجیحا تا ۲۴ ساعت از حمام رفتن خودداری کنید.
- سیگار و قلیان تاثیر دار را کم میکند.
- از بخور، سونا، جکوزی و ورزش تا ۷۲ اعت اجتناب کنید.
- از مصرف چای سبز، ویتامین E، مولتی ویتامین، بروفن، آمینوگلیکوزیدها، آسپرین و دیکلوفناک پرهیز نمایید.
- دو هفته بعد از تزریق برای بازبینی به دکتر مراجعه کنید.
نتیجه تزریق بوتاکس
اثرات بوتاکس معمولا تا ۱۰ روز بعد از تزریق نمایان میشود تا حدود ۴ ماه بعد بطول میانجامد. برای بهره بردن از مزایای بوتاکس بهتر است این روش زیرنظر پزشک و طبق برنامه انجام شود. بوتاکس روش درمانی پرطرفداری است که از نتایج بسیار راضی کننده برخوردار است.